โรงมหรสพทางวิญญาณ : เสียงตบมือข้างเดียว

เรื่อง...เสียงตบมือข้างเดียว

เมื่อจิตรับอารมณ์ภายนอกแล้วไม่ยึดถือปรุงแต่งเป็นเราเป็นของเรา มีแต่สติปัญญาที่จะจัดการกับอารมณ์นั้นๆอย่างถูกต้อง จิตก็สงัดจากอารมณ์ทั้งปวง เสมือนเสียงแห่งความเงียบของมือที่ตบข้างเดียว ที่ปราศจากมืออื่นมาตบด้วย. ความเงียบสงัดชนิดนี้จึงดังก้องอยู่ในใจ กลบเสียงของโลกแห่งการตบมือสองข้างเสียสิ้น นี่คือความระงับดับทุกข์ที่แท้จริง; และอาจประมวลมาเป็นคำกลอนดังนี้

          มือฉันตบข้างเดียวส่งเสียงลั่น
เสียงมือฉันดังก้องทั้งโลกัย
          เสียงความว่างดังกลบเสียงความวุ่น
เสียงสงบกลบเสียงทั้งโลกา
          เสียงของโลกดังเท่าไรไม่ได้ยิน
เป็นเสียงซึ่งผิดเสียงอย่างสามัญ
          มือข้างเดียวตบดังฟังดูเถิด
ไม่ยึดมั่นอารมณ์ใดไม่นำพา

มือท่านตบสองข้างจึงดังได้
เสียงมือท่านดังไกลไม่กี่วาฯ
ทั้งมีคุณกว่ากันทางหรรษา
หูของข้าได้ยินแต่เสียงนั้นฯ
เพราะเหตุวิญญาณรับแต่เสียงนั่น
เป็นเสียงอันดังสุดจะพรรณนาฯ
แสนประเสริฐคือจิตไม่ใฝ่หา
มันร้องท้าเย้ยทุกข์ทุกเมื่อเอยฯ