พระราชปรารภของ
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ต่อที่ประชุมเกี่ยวกับ
การเลิกทาษ
...อีกประการหนึ่งเห็นว่า
ลูกพลเรือน บิดามารดาเกียจคร้านไม่ทำมาหากิน ก็หันหน้าเข้าเป็นนักเลง ครั้นเล่นเบี้ยเสียโปลงแล้ว
ก็เอาบุตรไปขายรับใช้การงาน ของนายเงินครั้นบุตรเติบใหญ่ บิดามารดาก็ขึ้นค่าตัวทุกทีๆ
มีอยู่อย่างนี้โดยมาก ถึงบุตรนั้นจะโตใหญ่ขึ้น จะคิดหาเงินทองมาใช้ให้พ้นจากความเป็นทาษก็ไม่ใคร่จะได้
เพราะบิดามารดาขายไว้แพงๆ เหลือกำลังของลูกที่จะไถ่ถอนตัวได้...
บ่อนเบี้ย
นำมาซึ่งความหายนะ ประชาชนจำนวนมากได้รับความเดือดร้อน ลำบากยากแค้น เพราะ
การพนันต่างๆ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชดำริว่า
...ข้าพเจ้าเห็นว่ายังมีความขัดข้องอยู่
ด้วยกรุงสยามยังมีภาษีหวย ถั่วโป การพนันต่างๆ ฝิ่น เหล้า เหล่านี้ที่จริงได้ทำคนเป็นทาษ
ให้โทษแก่มนุษย์ทั้งหลาย...จะต้องคิดดับของเหล่านี้เสียก่อนจึงจะเลิกทาษได้...
พระองค์จึงประกาศเลิกบ่อนเบี้ย
เมื่อเดือนอ้าย แรมสิบสามค่ำ ปีกุน จ.ศ. ๑๒๔๙ (พ.ศ. ๒๔๓๐) โดยให้ค่อยๆ
เลิกไปเป็นขั้นๆ
|